Nog steeds geen teken van gearresteerde Soedanese journalist

De Soedanese journalist Abdelrahman van Radio Dabanga werd twee weken geleden gearresteerd in Khartoem. De aanklacht luidt ‘misdaden tegen de staat’.  Naast Abdelrahman zijn ook acht andere mensenrechtenactivisten opgepakt. “We weten nog steeds niet waar hij zit, ” zegt de Nederlandse hoofdredacteur Hildebrand Bijleveld bezorgd.

Radio Dabanga is een radiostation gemaakt voor en door Darfuri. In Nederland is het ook bekend onder de naam Radio Darfur. Een radiostation in Soedan zelf is te gevaarlijk. Daarom zendt Radio Dabanga, via de korte golf, vanuit een studio in Hilversum uit. Alle journalisten die voor het station werken komen uit Darfur en zijn speciaal voor Radio Dabanga opgeleid. Via een netwerk van lokale journalisten, die elkaar vanwege veiligheidsredenen niet kennen, zendt Radio Dabanga elke dag  in 5 talen over de situatie in Darfur uit.
Het station wordt onder andere gesteund door het Nederlandse Press Now. Press Now zet zich in voor onafhankelijke media in landen waar dat niet vanzelfsprekend is. 
Radio Dabanga is het enige radiostation in Darfur dat dagelijks onafhankelijk bericht over de oorlog en de mensenrechtensituatie.  “Zelfs Reuters en de BBC zijn uit Darfur vertrokken,” zegt Bijleveld geïrriteerd.

“Abdelrahman zit incommunicado.” Niemand weet dus waar hij zit en contact met een advocaat, zijn familie of de redactie in Nederland is onmogelijk. “Elke dag hopen we op een positief signaal. We krijgen nu alleen informele signalen en weten niet wat we wel en niet kunnen vertrouwen.”  Iedereen maakt zich zorgen om Abdelrahman, toch zijn zijn collega’s niet voorzichtiger geworden sinds de arrestatie. “Nee, juist niet”, zucht Bijleveld, “dat zouden we wel willen nu.”

Geen toeval

Ondanks dat Soedan geen persvrijheid kent is dit de eerste arrestatie in de twee jaar dat Radio Dabanga bestaat. Volgens Bijleveld zijn er verschillende redenen dat er juist nu mensen worden gearresteerd. 
Aan de vredesbesprekingen over  Darfur in Qatar komt binnenkort een einde. De twee belangrijkste rebellengroepen, de JEM en de SLM, doen hier uit onvrede niet aan mee. De Soedanese regering zou met de arrestaties druk op hen uitoefenen en hen dwingen toch tot een akkoord te komen.
Ook is er op 9 januari een referendum in Zuid-Soedan. Dit betekent zeer waarschijnlijk dat het Zuiden onafhankelijk wordt. De Soedanese regering is het hier absoluut niet mee eens en een nieuwe oorlog tussen Noord- en Zuid-Soedan dreigt. De regering in Khartoem wil zich niet tegelijkertijd met Darfur en Zuid-Soedan bezighouden en snoert daarom nu alle kritiek alvast de mond.
Volgens Bijleveld is de regering intern verdeeld. Daarom zoeken ze een gezamenlijke vijand.  “En dat is ‘het vrije woord’”. Alle kritiek op de regering wordt dus letterlijk weggenomen.

Het is onduidelijk in welke omstandigheden Abdelrahman verblijft. Bijleveld, die jarenlang in Soedan woonde, heeft zelf ook wel eens in een Soedanese cel gezeten.  “Dat is geen pretje.” Volgens Bijleveld is het vrij normaal om 40 man in één cel te stoppen waar ook nog iedereen z’n behoefte moet doen. “Andere mensen moeten je eten en drinken geven.”  Toen Bijleveld opgepakt was wisten mensen waar hij zat, bovendien is hij een buitenlander. “Bij Abdel weet niemand waar hij is…”
Bijleveld probeert positief te blijven. “Radio Dabanga heeft in ieder geval zijn bestaansnoodzaak bewezen…”

IS Online